
PRL za czasów Edwarda Gierka
Lata 70. XX wieku – wiele osób do dziś wspomina dobre zaopatrzenie sklepów, a zbudowane wtedy osiedla stoją do dziś. Niestety, było to okupione szkodliwymi na dłuższą metę decyzjami gospodarczymi.
Lata 70. XX wieku – wiele osób do dziś wspomina dobre zaopatrzenie sklepów, a zbudowane wtedy osiedla stoją do dziś. Niestety, było to okupione szkodliwymi na dłuższą metę decyzjami gospodarczymi.
W grudniu 1970 r. na Wybrzeżu doszło do protestów przeciw pogarszającym się warunkom życia w PRL. Użycie wojska spowodowało ofiary śmiertelne. W propagandzie komunistycznej nazwano to „wydarzeniami grudniowymi”.
Czas historyczny liczymy w latach i wiekach. Czasem trzeba przyporządkować rok do wieku. Masz datę roczną – który to wiek? Jak zamienić rok na wiek?
Jednym z najbardziej skonfliktowanych obszarów świata jest Bliski Wschód. Po II wojnie światowej rozgorzał tam krwawy, toczący się dziesiątki lat spór między Arabami i Żydami. Zaangażował on także społeczność międzynarodową.
W końcu lat 80. XX w. bankructwo komunistycznej gospodarki było bardzo widoczne. Próby reform tylko pogłębiały kryzys. Rządzący wysunęli pomysł podzielenia się władzą z „Solidarnością” przy „Okrągłym stole”.
„Karnawał Solidarności” trwał kilkanaście miesięcy. 13 grudnia 1981 r. gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego. Działacze „Solidarności” zostali uwięzieni, a na ulicach pojawiły się czołgi i patrole wojskowe.
W wyniku „Sierpnia 1980” władze PRL zgodziły się na rejestrację NSZZ „Solidarność”. Powstał niezależny od państwa ruch społeczny obejmujący 1/3 ludności kraju z różnych grup społecznych i światopoglądowych.
Lata 1947-1956 to dla Polski okres odbudowy kraju po wojnie, ale i terroru państwowego oraz intensywnych zmian mających upodobnić Polskę do ZSRR pod rządami Stalina.
Porażka reform ostatniego przywódcy ZSRR Michaiła Gorbaczowa, osłabienie władz w Moskwie i obalenie komunizmu w krajach bloku wschodniego umożliwiły uzyskanie niepodległości przez republiki tworzące ZSRR.
W drugiej połowie 1989 roku powstały niekomunistyczne rządy w Polsce i Czechosłowacji, runął Mur Berliński, a w Rumunii rozstrzelano komunistycznego dyktatora. Niedługo rozpadł się ZSRR i cały blok wschodni.
Jak łatwiej uczyć się historii? Każde wydarzenie ma przyczyny, przebieg i skutki. Samo zapamiętanie faktu nie ma sensu, jeśli go nie rozumiesz – ale gdy zrozumiesz, to i łatwiej zapamiętasz.
Pozostawienie Polski w strefie wpływów ZSRR umożliwiło utworzenie komunistycznych władz podległych Stalinowi. Ich istnienie zależało jednak od stłumienia opozycji, politycznej i zbrojnej. Zrobiono to w sposób zdecydowany i brutalny.
Zimna wojna to trwający ponad 40 lat konflikt supermocarstw (USA i ZSRR), bez otwartej walki zbrojnej między nimi. Była skutkiem rozpadu koalicji antyhitlerowskiej i podziału świata „żelazną kurtyną”.
Rozpad koalicji antyhitlerowskiej spowodował podział świata na dwa wrogie bloki polityczno-militarne: NATO i Układ Warszawski (tzw. podział dwubiegunowy). Na ich czele stały dwa supermocarstwa: USA i ZSRR.
Dekolonizacja to proces uzyskiwania niepodległości przez dawne kolonie. Dekolonizacja Ameryki Południowej nastąpiła w XIX w. Dekolonizacja Azji i Afryki nastąpiła po II wojnie światowej.
Wiosna Ludów nastąpiła, w ograniczonym zakresie, tylko w zaborze pruskim i austriackim. W Galicji jej zapowiedzią było tragicznie zakończone powstanie krakowskie. W „Kongresówce” rewolucja w ogóle się nie odbyła.
Wiosna Ludów to pierwsza ogólnoeuropejska rewolucja. Oprócz haseł społecznych i politycznych (walka z absolutyzmem) pojawiły się postulaty narodowe. Podważało to system ustalony na kongresie wiedeńskim, strzeżony przez Święte Przymierze.
Rewolucja 1905 r., pierwszy ogólnorosyjski protest przeciw archaicznemu ustrojowi i stosunkom społecznym, podważyła podstawy władzy carskiej. W Królestwie Polskim rewolucja łączyła postulaty społeczne z narodowymi.
Polska i Węgry dwukrotnie były połączone unią personalną, czyli związkiem dwóch oddzielnych państw mających wspólnego władcę. Z Węgier pochodziła też jedna z dwóch w dziejach Polski kobiet-królów, Jadwiga Andegaweńska.
Konfederacja barska (zwana pierwszym polskim powstaniem narodowym) wystąpiła przeciw ingerencji Rosji w sprawy Rzeczypospolitej i przeciw uległemu królowi. Wystąpiła też przeciw innowiercom, co Rosja wykorzystała dla swoich celów.
Po ucieczce Henryka Walezego królem Polski został Stefan Batory, władca węgierskiego Siedmiogrodu. Pokonał opozycję, zreorganizował państwo i armię, a przede wszystkim powstrzymał Rosję przed przejęciem wpływów nad Bałtykiem.
Przez niemal 200 lat europejscy rycerze (zwani krzyżowcami) organizowali wyprawy do Ziemi Świętej przeciwko muzułmanom. Ostatecznie krucjaty zakończyły się klęską, ale wywarły duży wpływ na politykę i kulturę Europy.
Po opanowaniu ziem pruskich Krzyżacy zwrócili się – pod pozorem chrystianizacji – przeciw Litwie. Zawarcie unii polsko-litewskiej spowodowało odnowienie konfliktu Polski z Zakonem Krzyżackim.
Do stłumienia studenckich protestów w 1968 roku władze komunistyczne wykorzystały hasła antysemickie i antyinteligenckie. Kampania propagandowa zaowocowała masową emigracją polskich Żydów.
W latach 1944-1989 państwa Europy środkowo-wschodniej znajdowały się w strefie wpływów ZSRR. Ustrój, polityka zagraniczna, gospodarka i życie społeczne były mniej lub bardziej upodobnione do ZSRR i uzależnione od niego.
Po II wojnie światowej Niemcy zostały podzielone na strefy okupacyjne, a później na dwa osobne państwa: zachodnią RFN i wschodnią NRD. Symbolem podziału Niemiec i Europy stał się Mur Berliński.
Odcięcie się KPZR od części zbrodni Stalina rozpoczęło okres destalinizacji w bloku wschodnim. W Polsce przywódcą PZPR został Władysław Gomułka. Efektem była tzw. odwilż – przejściowe złagodzenie postępowania władz komunistycznych.
II wojna światowa była jednym z najbardziej traumatycznych wydarzeń w dziejach świata. Wiele skutków (zmiany granic i stosunków narodowościowych, różnice w tempie i sposobie odbudowy zniszczeń) trwa do dziś.
Od początku wojny Polacy przebywający poza Polską (ewakuowani z kraju lub uwolnieni z obozów) szukali możliwości dalszej walki. Polskie jednostki walczyły na wszystkich frontach Europy i Bliskiego Wschodu.
Polskie państwo podziemne to światowy fenomen. Był to nie tylko „ruch oporu”, ale tajna struktura podległa rządowi emigracyjnemu i obejmująca różne dziedziny życia: szkolnictwo, kulturę, sądownictwo oraz konspiracyjną armię.