Powstanie warszawskie (1944)

1 sierpnia 1944 roku Armia Krajowa rozpoczęła w stolicy trwające 63 dni walki z Niemcami. Niemcy zwyciężyli; miasto zostało w większości zniszczone, a ludność zabita lub wysiedlona.

Polacy pod okupacją radziecką

Po 17 IX 1939 połowa terytorium II Rzeczypospolitej znalazła się pod okupacją ZSRR. Setki tysięcy Polaków zesłano w głąb ZSRR, a jeńcy wojenni zostali zamordowani w tzw. zbrodni katyńskiej.

Holokaust

Holokaust (Zagłada) to niemieckie ludobójstwo Żydów w czasie II wojny światowej. Jego efektem była śmierć około 6 milionów osób i zniszczenie 1000-letniej żydowskiej kultury w Europie środkowo-wschodniej.

Geneza II wojny światowej

Łamanie przez Niemcy kolejnych postanowień traktatu wersalskiego spotkało się z ugodową polityką mocarstw. Pierwszym krajem, który sprzeciwił się Niemcom była Polska.

Gospodarka II Rzeczypospolitej

Odrodzona Rzeczpospolita była słaba z powodu zniszczeń wojennych i pozostałości po zaborach. Mimo reform i ogromnych inwestycji niektórych problemów nie udało się rozwiązać.

Wschodnia granica II Rzeczypospolitej

Wschodnią granicę Polski miały ustalić mocarstwa, jednak nie rozumiały istoty problemu. W samej Polsce ścierały się dwie koncepcje granicy, do tego doszły dążenia niepodległościowe sąsiadów i plany ekspansji bolszewików.

Rozpad systemu wersalskiego

Już kilka lat po zmuszeniu Niemiec do podpisania traktatu wersalskiego było jasne, że ład ustalony po “wielkiej wojnie” się nie utrzyma. Niemcy dążyły do rewizji traktatu.

Skutki I wojny światowej

“Wielka wojna” oznaczała całkowity rozpad dotychczasowego ładu światowego. Upadły stare mocarstwa, powstały nowe państwa, zmieniły się granice oraz stosunki społeczne i ekonomiczne.

Cesarstwo bizantyjskie

Decyzja cesarza Teodozjusza z 395 r. n.e. o podziale cesarstwa rzymskiego sprawiła, że część wschodnia i zachodnia rozwijały się inaczej. Po upadku Rzymu cesarstwo wschodnie stało się kontynuatorem tradycji imperium.

Insurekcja kościuszkowska (1794)

Ostatnią próbą ratowania niepodległości Polski w XVIII wieku było powstanie dowodzone przez Tadeusza Kościuszkę. Poza szlachtą zaangażowało ono szersze warstwy społeczne: chłopów, mieszczan i Żydów.

Życie polityczne po powstaniu styczniowym

Mimo zaprzestania przygotowań do walki zbrojnej w Polsce końca XIX w. rozwijało się życie polityczne. W zorganizowane ugrupowania przekształciły się trzy ruchy: socjalistyczny, narodowy i ludowy.

Wojny polsko-szwedzkie w XVII wieku

Tłem konfliktu polsko-szwedzkiego było dążenie Szwecji do dominacji nad Bałtykiem i pretensje Wazów do korony szwedzkiej. Wojny te wyniszczyły Rzeczpospolitą; “potop” bywa porównywany w skutkach do II wojny światowej.

Barok

Po okresie renesansu w kulturze europejskiej nastał barok.  Dominował on w sztuce od końca XVI wieku do początków wieku XVIII. Nazwa prawdopodobnie pochodzi od portugalskiego słowa oznaczającego niekształtną perłę.

Królestwo Polskie (1815-1830)

Kongres wiedeński na nowo podzielił ziemie polskie. Zlikwidowano Księstwo Warszawskie, zamiast niego powstało Królestwo Polskie w unii personalnej z Rosją. Pierwsze lata istnienia “Kongresówki” przyniosły rozwój gospodarki i kultury.

Polacy pod zaborami

Rozbiory spowodowały, że Polacy znaleźli się w granicach trzech państw różniących się prawem, językiem, zwyczajami i gospodarką. Kongres wiedeński zmienił granice zaborów, ale utrwalił ten podział na ponad sto lat.