Polska i Węgry dwukrotnie były połączone unią personalną, czyli związkiem dwóch oddzielnych państw mających wspólnego władcę. Z Węgier pochodziła też jedna z dwóch w dziejach Polski kobiet-królów, Jadwiga Andegaweńska.
Przez niemal 200 lat europejscy rycerze (zwani krzyżowcami) organizowali wyprawy do Ziemi Świętej przeciwko muzułmanom. Ostatecznie krucjaty zakończyły się klęską, ale wywarły duży wpływ na politykę i kulturę Europy.
Po opanowaniu ziem pruskich Krzyżacy zwrócili się – pod pozorem chrystianizacji – przeciw Litwie. Zawarcie unii polsko-litewskiej spowodowało odnowienie konfliktu Polski z Zakonem Krzyżackim.
Na przełomie XI i XII w. Europą wstrząsnął spór między papiestwem i cesarstwem o przywództwo chrześcijańskiego Zachodu. Zakończył się on podziałem kompetencji władzy duchownej i świeckiej.
Decyzja cesarza Teodozjusza z 395 r. n.e. o podziale cesarstwa rzymskiego sprawiła, że część wschodnia i zachodnia rozwijały się inaczej. Po upadku Rzymu cesarstwo wschodnie stało się kontynuatorem tradycji imperium.
Narastające różnice między Kościołem zachodnim (łacińskim) i wschodnim (greckim) doprowadziły w 1054 r. do oficjalnego, trwającego do dziś rozłamu (schizmy) Rzymu i Konstantynopola.
Na gruzach cesarstwa zachodniorzymskiego powstały nowe państwa – o barbarzyńskich korzeniach, ale schrystianizowane. Duże znaczenie uzyskał Kościół pod przewodnictwem papieża (biskupa Rzymu).
W XIV-XV w. królowie polscy w zamian za ustępstwa stanu rycerskiego nadawali mu kolejne przywileje, ograniczające władzę króla i zwiększające uprawnienia szlachty kosztem mieszczan i chłopów.
Aby zapobiec bratobójczym walkom synów, Bolesław Krzywousty określił zasady sukcesji (następstwa tronu) po swojej śmierci. Nazywamy to statutem, ustawą sukcesyjną lub – nieściśle – testamentem Bolesława Krzywoustego.
W okresie rozbicia dzielnicowego sąsiadem Polski stało się państwo Zakonu Krzyżackiego, zbudowane na obszarach podbitych plemion Prusów i Jaćwingów. Pierwsze 100 lat było względnie pokojowe, później zaczęły się konflikty o… Read more »
Król Kazimierz III jest jedynym władcą w dziejach Polski obdarzonym przydomkiem „Wielki”. Uzasadniają to jego dokonania w zakresie polityki wewnętrznej i zagranicznej.
Cesarz Otton III przekonywał księcia Bolesława Chrobrego do swych projektów utworzenia cesarstwa uniwersalistycznego. Pretekstem było spotkanie przy grobie św. Wojciecha w Gnieźnie.
Pierwsze dwa wieki istnienia państwa polskiego, od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego, nazywamy „Polską pierwszych Piastów”. W tym czasie Polska stała się niezależnym państwem o ustroju monarchii patrymonialnej.
Średniowieczna kultura (poza religijną) miała charakter stanowy. Wartości i codzienne zajęcia rycerzy i mieszczan wpływały na sposób spędzania przez nich wolnego czasu.
W średniowiecznej Europie zachodniej i środkowej Kościół miał praktyczny monopol w dziedzinie nauki, kultury i sztuki, a przez to wpływał na życie codzienne ludzi wszystkich stanów.
Jednym z przejawów uniwersalizmu było podobieństwo architektury w całej Europie. Głównym „inwestorem budowlanym” średniowiecza był Kościół, dopiero od XIII/XIV wieku pojawiają się liczniejsze budynki świeckie.
Podział Polski na dzielnice spowodował liczne zmiany w dziedzinie polityki, życia społecznego i gospodarki. Były to zarówno zmiany pozytywne, jak i negatywne.
W średniowieczu wszyscy wolni ludzie byli objęci systemem zależności lennych, czyli służby wasali seniorom, najczęściej w zamian za nadaną ziemię. Pozostała ludność była poddanymi feudałów (właścicieli dóbr ziemskich).
Miasta powstawały z przekształcenia podgrodzi i osad na skrzyżowaniu szlaków handlowych. Rozwojowi miast sprzyjały od XIII w. lokacje na prawie niemieckim.
Stan to wyraźnie wyodrębniona grupa społeczna, z własnymi prawami i obowiązkami. Monarchia stanowa to ustrój, w którym władzę króla ograniczają prawa i instytucje stanów.
W VII w. Arabowie przyjęli nową religię ogłoszoną przez Mahometa, a następnie stworzyli imperium obejmujące Bliski Wschód, północną Afrykę i Półwysep Pirenejski.
W 1385 r. Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie połączyły się unią personalną. Zapoczątkowało to wielowiekowy związek Polski i Litwy.
W 966 roku książę Mieszko I przyjął chrzest. Zapoczątkowało to chrystianizację naszego kraju, dlatego wydarzenie to określa się też jako „chrzest Polski”.