Kultura starożytnej Grecji

Starożytni Grecy (Hellenowie) nie stworzyli jednego państwa. Czynnikiem integrującym starożytnych Greków była kultura: język, wierzenia, teatr i odbywające się co 4 lata igrzyska w Olimpii.

Podboje rzymskie

W 753 r. p.n.e. powstało miasto Rzym, mała osada pasterzy z plemienia Latynów. Dziewięć wieków później było ono metropolią, stolicą imperium obejmującego cały basen Morza Śródziemnego i większość Europy Zachodniej.

Początki chrześcijaństwa

W I wieku naszej ery w Palestynie (okupowanej przez cesarstwo rzymskie) narodziła się religia chrześcijańska. W ciągu niecałych 400 lat z małej żydowskiej sekty stała się religią państwową cesarstwa.

Upadek I Rzeczypospolitej

Upadek I Rzeczypospolitej był skutkiem kryzysu państwa postępującego od XVII wieku. Rosja, Prusy i Austria w trzech rozbiorach podzieliły nasze państwo między siebie, a ostatni król elekcyjny, Stanisław August Poniatowski, abdykował.

Kultura odrodzenia

Odrodzenie czyli renesans (od fr. słowa „renaissance”) to okres w dziejach kultury europejskiej XV i XVI wieku. Nazwa jest związana z powrotem do kultury antycznej. Kolebką renesansu były Włochy.

Komisja Edukacji Narodowej

Co roku, 14 października, obchodzimy Święto Edukacji Narodowej, zwane też „dniem nauczyciela”. Jest to rocznica powstania w 1773 r. pierwszego na świecie ministerstwa oświaty – polskiej Komisji Edukacji Narodowej.

Sejm Wielki (zwany Czteroletnim)

W latach 1788-92 w Warszawie obradował sejm, który podjął największą w XVIII wieku próbę reform Rzeczypospolitej. Jego najsłynniejszym dziełem była Konstytucja 3 Maja 1791 roku.

Starożytny Izrael

Hebrajczycy (zgodnie z biblijną tradycją potomkowie Jakuba-Izraela, pochodzącego z kolei od Abrahama) zasiedlili w II tys. p.n.e. Kanaan i utworzyli tam państwo teokratyczne. Z judaizmu (religii Izraelitów) wywodzi się religia chrześcijańska.

Cywilizacja starożytnego Egiptu

Cywilizacja egipska powstała około 3500 lat p.n.e. w dolinie rzeki Nil w północno-wschodniej Afryce. Około 3000 roku p.n.e. Górny i Dolny Egipt zostały zjednoczone przez faraona Menesa.

Czasy saskie (1697-1763)

Po śmierci Jana III Sobieskiego Rzeczpospolita znalazła się w unii personalnej z Saksonią pod panowaniem Wettynów: Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa. Dwukrotnie panował też Polak, Stanisław Leszczyński.

Cywilizacja Mezopotamii

Około 4000 lat p.n.e. w dorzeczu Tygrysu i Eufratu w południowo-zachodniej Azji powstała cywilizacja Mezopotamii (Międzyrzecza). Najstarsze ślady osadnictwa na tym terenie to państwa-miasta Sumerów: Ur i Uruk.

Rewolucja francuska (1789-1799)

U schyłku XVIII w. we Francji obalono rządy dynastii Burbonów i wprowadzono ustrój republikański. Zmiany w ustroju i kulturze były tak głębokie, że okres ten bywa uważany za koniec nowożytności.

Powstanie USA (1776)

U schyłku XVIII wieku mieszkańcy 13 angielskich kolonii w północnej Ameryce zbuntowali się przeciw metropolii i utworzyli własne państwo – Stany Zjednoczone Ameryki. Udział w tym mieli także Polacy.

Oświecenie

Oświecenie to ruch umysłowy oparty na wierze w potęgę ludzkiego rozumu i nauki, mogącej rozwiązać wszystkie problemy ludzkości. Początek oświecenia to przełom XVII i XVIII w.

Epoki historyczne

Historycy dzielą dzieje na długie okresy zwane epokami. Każde dwie epoki rozdziela cezura, czyli przełomowe wydarzenie powodujące dużą zmianę dla ludzkości.

Statut Bolesława Krzywoustego (1138)

Aby zapobiec bratobójczym walkom synów, Bolesław Krzywousty określił zasady sukcesji (następstwa tronu) po swojej śmierci. Nazywamy to statutem, ustawą sukcesyjną lub – nieściśle – testamentem Bolesława Krzywoustego.

Dokonania Kazimierza Wielkiego

Król Kazimierz III jest jedynym władcą w dziejach Polski obdarzonym przydomkiem „Wielki”. Uzasadniają to jego dokonania w zakresie polityki wewnętrznej i zagranicznej.

Główne nurty Wielkiej Emigracji

Po powstaniu listopadowym około 10.000 Polaków (w tym działaczy społecznych i twórców kultury) wyemigrowało na zachód. Nieformalnym centrum polskiej kultury stał się Paryż. Kwitło tam życie polityczne i kulturalne Polaków.

Wolna elekcja

Już od początków unii polsko-litewskiej króla wybierała szlachta, choć zawsze był to kolejny Jagiellon. Po bezpotomnej śmierci Zygmunta Augusta utrwaliła się praktyka wolnej elekcji, bez żadnych przywilejów dla synów poprzednika.

Zjazd gnieźnieński (1000)

Cesarz Otton III przekonywał księcia Bolesława Chrobrego do swych projektów utworzenia cesarstwa uniwersalistycznego. Pretekstem było spotkanie przy grobie św. Wojciecha w Gnieźnie.

Monarchia patrymonialna pierwszych Piastów

Pierwsze dwa wieki istnienia państwa polskiego, od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego, nazywamy „Polską pierwszych Piastów”. W tym czasie Polska stała się niezależnym państwem o ustroju monarchii patrymonialnej.